Αφιέρωμα στον Κώστα Παπανικολάου – Πλάκα

20 Μαρτ 1969

Με το σημερινό αφιέρωμα θα γυρίσουμε πίσω, στα χρόνια που το χωριό έσφυζε από ζωή. Μετά τα αιματηρά χρόνια της κατοχής και του εμφυλίου, μέσα από την εργασία και το προσωπικό μόχθο οι χωριανοί έλπιζαν σε καλύτερες μέρες για τις οικογένειές τους. Ένας άνεμος δημιουργίας που επούλωνε στο διάβα του όλες τις πληγές που άφησαν οι πόλεμοι και οι διχόνοιες. Η εποχή αυτή ανέδειξε και προσωπικότητες που με την πυγμή τους και το όραμά τους κατάφεραν να επηρεάσουν και να δημιουργήσουν νέες δυναμικές. Μέσα σ’ αυτό το χρονικό πλαίσιο, η αναφορά μας στην ηγετική φυσιογνωμία του Κώστα Παπανικολάου - Πλάκα δε θα μπορούσε να λείπει. 

Μέσα από τους κόλπους της αριστεράς, έλαβε μέρος στην αντίσταση και από τα παιδικά του χρόνια τάχθηκε εναντίων της δικτατορίας του Μεταξά. Αμοργός, Αη Στράτης, Λέσβος και Μυτιλήνη, 10 χρόνια φυλακές και εξορίες σμίλευσαν το χαρακτήρα του. Τροτσκιστής κυνηγήθηκε από Αριστερούς και Δεξιούς. Το 1946 οι αντάρτες τον έκλεισαν φυλακή στου Πενταγιού με σκοπό να τον εκτελέσουν. Εκεί γεννήθηκε ο πρώτος του γιος Θύμιος. Μεσολάβησε όμως ο αδερφός του, Γιώργος, που ήταν στη διεύθυνση του αντάρτικου στο Καρπενήσι και έδωσε εντολή να αφεθεί ελεύθερος. Αφού τον κυνηγούν κι οι Αριστεροί το 1948 τον καλεί η χωροφυλακή στο Λιδωρίκι, όπου του συστήνει να ιδιωτεύσει και να εγκαταλείψει την πολιτική του δράση.

Έτσι 1949-1951 ανοίγει το μαγειρείο στο Λιδωρίκι, στον πλάτανο, με το οποίο έβγαλε αρκετά χρήματα. Το Λιδωρίκι τότε είχε γεμίσει με κόσμο από τα γύρω χωριά. Το 1950-1951 ήρθε στην νεοσύστατη Πεντάπολη. Η ενασχόλησή του με τα κοινά ήταν βέβαιη. Από το 1956 εκλέγεται στο κοινοτικό συμβούλιο, βγαίνοντας πρώτος σε ψήφους. Από τη θέση του Αντιπροέδρου με την πλούσια κοινωνική του δράση συνέβαλε τα μέγιστα στην ανοικοδόμηση του χωριού.

Φωτογραφία της εποχής, με τον παπά και τους χωριανούς άλλους καλοντυμένους κι άλλους με εργατική περιβολή   στα εγκαίνια νεοαναγειρόμενης οικοδομής.

Διπλωμάτης και οξυδερκής συνομιλητής είχε πρωτεύον ρόλο στις διαπραγματεύσεις με τράπεζες και δημόσιες υπηρεσίες. Ως πρόεδρος της σχολικής εφορείας, το 1957, μαζί με το δάσκαλο Δημήτρη Κοντογιάννη φρόντισε για την ανέγερση του σχολείου. Ενήργησε ώστε να γίνει δια εφ επιστασίας και όχι εργολαβικώς για την καλύτερη αξιοποίηση των χρημάτων. Πέτυχε έτσι τη δημιουργία διτάξιου σχολείου και όχι μονοτάξιου όπως προβλεπόταν. Την ίδια εποχή ασχολήθηκε και με το ταπητουργείο με σκοπό να δώσει ασχολία στα κορίτσια της περιοχής που καταπιάνονταν με αγροτικές εργασίες. Κατέβηκε έτσι στην Αθήνα όπου και απευθύνθηκε στην Ταπητουργική Σχολή όπου παραγόντουσαν τα περσικά χαλιά. Εκεί συνάντησε τον Εφραίμ και τη γυναίκα του Έμι, πρόεδρο της σχολής, που ανέλαβαν να υποστηρίξουν το ταπητουργείο.

Παρότρυνε τους χωριανούς να ασχοληθούν με την πτηνοτροφία καθώς διέβλεπε πως θα ήταν μια προσοδοφόρος ενασχόληση για την Πεντάπολη. Πρωτοστάτησε έτσι στη δημιουργία του συνεταιρισμού εμπορίας αυγών. Στην αρχή οι χωριανοί αντιμετώπισαν με δυσπιστία το νέο εγχείρημα. Στη συνέχεια όμως όταν συνειδητοποίησαν ότι ο συνεταιρισμός θα απορροφούσε την παραγωγή τους και τους απάλλασσε από το άγχος της πώλησης, τον υποστήριξαν μαζικά. Έτσι η πτηνοτροφία από οικιακή ασχολία εξελίχθηκε σε βασική πηγή εισοδήματος. Η παραγωγή των 130000 αυγών την εβδομάδα, καθιστούσαν την Πεντάπολη μια ισχυρή παραγωγική μονάδα . Δόθηκε έτσι η δυνατότητα για διεκδίκηση, δανείων από την αγροτική τράπεζα και κονδυλίων από το κράτος. Προέβησαν ακόμη στην αγορά φορτηγού με στόχο την καλύτερη οργάνωση του συνεταιρισμού. Η πτηνοτροφία αποτέλεσε διέξοδο για τους νέους της εποχής, δίνοντας παράλληλα ώθηση σε όλους τους επαγγελματίες της περιοχής.

Πτηνοτροφείο στο εσωτερικό του με νεοσσούς 40 ημερών 

Όντας πρόεδρος του συνεταιρισμού, χάριν στην αλλαγή του εκλογικού νόμου από ενιαίο ψηφοδέλτιο σε παραταξιακό και με την ευρεία αποδοχή των Πενταπολιτών, εκλέγεται πρόεδρος της κοινότητας (1964-1967). Επί των ημερών του ασχολήθηκε με την ύδρευση, τη δημιουργία κάθετων δρόμων και το νεκροταφείο. Κατασκευάστηκε επίσης το υδραγωγείο της Κρύας Βρύσης. Οραματιζόταν ακόμα και τη δημιουργία ενός φράγματος στην Κρύα Βρύση για να ποτίζεται όλος ο κάμπος.

Η μνεία των χωριανών στο όνομα του Κώστα Παπανικολάου-Πλάκα είναι ενδεικτική για την παρακαταθήκη που άφησε στο χωριό. Άνθρωπος αναμφισβήτητα χαρισματικός που αναδείχθηκε μέσα από την κοινωνία και προσέφερε ανιδιοτελώς σ’ αυτήν.

Το υλικό και η φωτογραφίες αποτελούν αρχείο του υιού του, Αντώνη Παπανικολάου. Τον ευχαριστούμε θερμά που μας τα εμπιστεύτηκε.

Απόφαση για διενέργεια εκλογών Σχετικά με την ανέγερση του σχολείου

Πρόεδρος της σχολικής εφορίας  Η πληρωμή των κοριτσιών του ταπητουργείου